બોલિવૂડના પ્રખ્યાત કોરિયોગ્રાફર બોસ્કો માર્ટિસે ફિલ્મ ‘દેવરા’ના ગીત ‘ચુટ્ટામલે’ ના કોરિયોગ્રાફી અને શ્રેય અંગે મોટી વાત કહી છે. તાજેતરમાં, બીબીસી એશિયન નેટવર્ક સાથેના એક ઇન્ટરવ્યૂમાં, જ્યારે બોસ્કોને આ પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો કે અડધા કલાક સુધી મને ખબર નહોતી કે તમે ચુટ્ટામલે કોરિયોગ્રાફી કરી છે, જેના પર બોસ્કોએ હસીને કહ્યું, ‘કદાચ જાહ્નવીએ તેના પ્રમોશનમાં આ વિશે વાત કરી હોત, પણ ઠીક છે, વાંધો નહીં.’ નોંધનીય છે કે, આ ગીતમાં જુનિયર એનટીઆર અને જાહ્નવી કપૂર જોવા મળ્યા હતા અને આ ગીત સોશિયલ મીડિયા પર ખૂબ વાયરલ થયું હતું. આ ગીત યુટ્યુબ પર 300 મિલિયનથી વધુ વખત જોવામાં આવ્યું હતું. ‘કાલા ચશ્મા…’ના શૂટિંગ દરમિયાન બોસ્કોને 5 કલાક રાહ જોવી પડી હતી
ઉપરાંત, આ ઇન્ટરવ્યૂમાં, બોસ્કોએ જણાવ્યું હતું કે કાલા ચશ્માના શૂટિંગ દરમિયાન, તેને પાંચ કલાક રાહ જોવી પડી હતી. કેટરિના સાથે શૂટ કરેલાં ગીત વિશે વાત કરતાં તેમણે કહ્યું, ‘કેટરિનાએ લહેંગા પહેર્યો હતો અને અમે જે સ્ટેપ્સ બનાવ્યા હતા તેમાં ફૂટવર્કની જરૂર હતી. મને યાદ છે કે પહેલા દિવસે અમે 5 કલાક ગુમાવ્યા કારણ કે કેટરિના લહેંગામાં હતી. બીજા દિવસે, અમારે ફરીથી 5 કલાક રાહ જોવી પડી જેથી તે મનીષ મલ્હોત્રા સાથે મળીને બનાવેલી ડિઝાઇનર સાડીમાં આવી શકે.’ તેમણે એમ પણ કહ્યું કે આ પોશાક ખાસ લાગતો હતો કારણ કે તેમાં પગની ગતિ સ્પષ્ટ દેખાતી હતી અને સાથે જ ભારતીયતા પણ જળવાઈ રહી હતી. બોસ્કોએ કહ્યું, ‘જ્યારે આ બધી બાબતો એકસાથે આવે છે, ત્યારે એવું લાગે છે કે પાંચ કલાકની રાહ જોવી ખરેખર જરૂરી હતી કારણ કે પછી તમે કેટરીનાને પોતાનો જાદુ ફેલાવતી જોઈ શકો છો.’ ‘પ્રમોશનમાં કોરિયોગ્રાફરોના નામ પણ ભૂલી જવાય છે’
બોસ્કો માર્ટિસે એમ પણ ઉમેર્યું, ‘કોરિયોગ્રાફર્સને સામાન્ય રીતે તેમનો હક મળતો નથી, ભલે ગીતને તેના જેવું બનાવવા માટે ઘણી મહેનત, ઘણું આયોજન અને ઘણી કુશળતાની જરૂર પડે છે. જ્યારે ગીત રિલીઝ થાય છે અને તે સુપરહિટ બને છે અથવા ગમે તે હોય, ત્યારે કોરિયોગ્રાફરને ભૂલી જવામાં આવે છે. જ્યારે ગીતનું પ્રમોશન કરવામાં આવે છે, જ્યાં ગીત પ્રદર્શિત થવાનું હોય છે, ત્યારે પણ કોરિયોગ્રાફને અભિનંદિત કરવામાં આવતા નથી. જો કોઈ ગીત પહેલીવાર પ્રદર્શિત થઈ રહ્યું હોય, તો ઘણી વખત કોરિયોગ્રાફરનું નામ પણ જણાવવામાં આવતું નથી.’ તેણે આગળ કહ્યું, ‘સંગીત ડિરેક્ટરની જેટલી પ્રશંસા થાય છે, ગીતકારની જેટલી પ્રશંસા થાય છે, ગાયકની જેટલી પ્રશંસા થાય છે, અને એક્ટરની પણ પ્રશંસા થાય છે કારણ કે તે ગીતનો ચહેરો છે. પણ કોરિયોગ્રાફરની એટલી પ્રસંશા થતી નથી. તેને પૃષ્ઠભૂમિમાં ધકેલી દેવામાં આવે છે અથવાતો ક્યારેક તેને ગાયબ કરી દેવાય છે. હું આ વિશે ખુલ્લેઆમ વાત કરી રહ્યો છું કારણ કે મને લાગે છે કે હવે તેના વિશે વાત કરવાનો સમય આવી ગયો છે. ખાસ કરીને ભારતમાં, જ્યારે રેડિયો સ્ટેશન પર કોઈ ગીતની ચર્ચા થાય છે, ત્યારે સંગીત દિગ્દર્શકની ચર્ચા થાય છે, ગીતકારની ચર્ચા થાય છે, સિંગરની ચર્ચા થાય છે, પરંતુ કોઈ કોરિયોગ્રાફરનું નામ લેતું નથી. ઉદાહરણ તરીકે, જો આપણે ‘કાલા ચશ્મા…’ વિશે વાત કરીએ, તો કોઈ કહેશે નહીં કે આ ગીત બોસ્કો અને સીઝર દ્વારા કોરિયોગ્રાફ કરવામાં આવ્યું છે. આ નામ ક્યાંય આવતું નથી.’ બોસ્કોએ વિકી કૌશલની પ્રશંસા કરી
એક્ટર વિકી કૌશલની પ્રશંસા કરતા બોસ્કોએ કહ્યું, ‘મને લાગે છે કે હવે દરેક કોરિયોગ્રાફરે ઊભા થઈને આ વિશે વાત કરવી જોઈએ. હા, એ પણ સાચું છે કે જ્યારે તમે બોલો છો, તમારો અવાજ ઉઠાવો છો, ત્યારે લોકો તમને ચૂપ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે અથવા તમને ઘમંડી કહે છે અને તે જ એક પાતળી રેખા છે, તમે ઘમંડી દેખાવા માંગતા નથી, તમે ફક્ત સમાનતા વિશે વાત કરવા માંગો છો. મને લાગે છે કે તે આદરની વાત છે, ઘમંડની નહીં અને હું એમ નથી કહેતો કે કોરિયોગ્રાફરનો ફોટો દરેક જગ્યાએ લગાવો, હું ફક્ત એમ કહી રહ્યો છું કે કોરિયોગ્રાફરને શ્રેય આપો. જ્યારે વિકી કૌશલ જેવા એક્ટરે મારા વિશે ખૂબ જ સુંદરતાથી વાત કરી, મને અભિનંદિત કર્યો અને કદાચ તેથી જ દુનિયાને ખબર પડી કે આ ગીતનો કોરિયોગ્રાફર કોણ છે.’ બોસ્કોના લોકપ્રિય ગીતો
નોંધનીય છે કે, બોસ્કોએ ઘણાં સુપરહિટ ગીતોની કોરિયોગ્રાફી કરી છે. શાહરુખ ખાનની ફિલ્મ ‘પઠાણ’નું ગીત ‘ઝૂમે જો પઠાણ…’ તેણે કોરિયોગ્રાફ કર્યું છે. આ ઉપરાંત, તેમણે ફિલ્મ ‘દેવરા: ભાગ 1’ ના ‘ચુટ્ટામલે…’ અને વિકી કૌશલની ફિલ્મ ‘બેડ ન્યૂઝ’ના ગીત ‘તૌબા તૌબા…’ પણ કોરિયોગ્રાફી કરી છે. બોસ્કો એવા કોરિયોગ્રાફરોમાંના એક છે જે તેમની નૃત્ય શૈલી અને અનોખા દૃષ્ટિકોણ માટે જાણીતા છે.
બોલિવૂડના પ્રખ્યાત કોરિયોગ્રાફર બોસ્કો માર્ટિસે ફિલ્મ ‘દેવરા’ના ગીત ‘ચુટ્ટામલે’ ના કોરિયોગ્રાફી અને શ્રેય અંગે મોટી વાત કહી છે. તાજેતરમાં, બીબીસી એશિયન નેટવર્ક સાથેના એક ઇન્ટરવ્યૂમાં, જ્યારે બોસ્કોને આ પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો કે અડધા કલાક સુધી મને ખબર નહોતી કે તમે ચુટ્ટામલે કોરિયોગ્રાફી કરી છે, જેના પર બોસ્કોએ હસીને કહ્યું, ‘કદાચ જાહ્નવીએ તેના પ્રમોશનમાં આ વિશે વાત કરી હોત, પણ ઠીક છે, વાંધો નહીં.’ નોંધનીય છે કે, આ ગીતમાં જુનિયર એનટીઆર અને જાહ્નવી કપૂર જોવા મળ્યા હતા અને આ ગીત સોશિયલ મીડિયા પર ખૂબ વાયરલ થયું હતું. આ ગીત યુટ્યુબ પર 300 મિલિયનથી વધુ વખત જોવામાં આવ્યું હતું. ‘કાલા ચશ્મા…’ના શૂટિંગ દરમિયાન બોસ્કોને 5 કલાક રાહ જોવી પડી હતી
ઉપરાંત, આ ઇન્ટરવ્યૂમાં, બોસ્કોએ જણાવ્યું હતું કે કાલા ચશ્માના શૂટિંગ દરમિયાન, તેને પાંચ કલાક રાહ જોવી પડી હતી. કેટરિના સાથે શૂટ કરેલાં ગીત વિશે વાત કરતાં તેમણે કહ્યું, ‘કેટરિનાએ લહેંગા પહેર્યો હતો અને અમે જે સ્ટેપ્સ બનાવ્યા હતા તેમાં ફૂટવર્કની જરૂર હતી. મને યાદ છે કે પહેલા દિવસે અમે 5 કલાક ગુમાવ્યા કારણ કે કેટરિના લહેંગામાં હતી. બીજા દિવસે, અમારે ફરીથી 5 કલાક રાહ જોવી પડી જેથી તે મનીષ મલ્હોત્રા સાથે મળીને બનાવેલી ડિઝાઇનર સાડીમાં આવી શકે.’ તેમણે એમ પણ કહ્યું કે આ પોશાક ખાસ લાગતો હતો કારણ કે તેમાં પગની ગતિ સ્પષ્ટ દેખાતી હતી અને સાથે જ ભારતીયતા પણ જળવાઈ રહી હતી. બોસ્કોએ કહ્યું, ‘જ્યારે આ બધી બાબતો એકસાથે આવે છે, ત્યારે એવું લાગે છે કે પાંચ કલાકની રાહ જોવી ખરેખર જરૂરી હતી કારણ કે પછી તમે કેટરીનાને પોતાનો જાદુ ફેલાવતી જોઈ શકો છો.’ ‘પ્રમોશનમાં કોરિયોગ્રાફરોના નામ પણ ભૂલી જવાય છે’
બોસ્કો માર્ટિસે એમ પણ ઉમેર્યું, ‘કોરિયોગ્રાફર્સને સામાન્ય રીતે તેમનો હક મળતો નથી, ભલે ગીતને તેના જેવું બનાવવા માટે ઘણી મહેનત, ઘણું આયોજન અને ઘણી કુશળતાની જરૂર પડે છે. જ્યારે ગીત રિલીઝ થાય છે અને તે સુપરહિટ બને છે અથવા ગમે તે હોય, ત્યારે કોરિયોગ્રાફરને ભૂલી જવામાં આવે છે. જ્યારે ગીતનું પ્રમોશન કરવામાં આવે છે, જ્યાં ગીત પ્રદર્શિત થવાનું હોય છે, ત્યારે પણ કોરિયોગ્રાફને અભિનંદિત કરવામાં આવતા નથી. જો કોઈ ગીત પહેલીવાર પ્રદર્શિત થઈ રહ્યું હોય, તો ઘણી વખત કોરિયોગ્રાફરનું નામ પણ જણાવવામાં આવતું નથી.’ તેણે આગળ કહ્યું, ‘સંગીત ડિરેક્ટરની જેટલી પ્રશંસા થાય છે, ગીતકારની જેટલી પ્રશંસા થાય છે, ગાયકની જેટલી પ્રશંસા થાય છે, અને એક્ટરની પણ પ્રશંસા થાય છે કારણ કે તે ગીતનો ચહેરો છે. પણ કોરિયોગ્રાફરની એટલી પ્રસંશા થતી નથી. તેને પૃષ્ઠભૂમિમાં ધકેલી દેવામાં આવે છે અથવાતો ક્યારેક તેને ગાયબ કરી દેવાય છે. હું આ વિશે ખુલ્લેઆમ વાત કરી રહ્યો છું કારણ કે મને લાગે છે કે હવે તેના વિશે વાત કરવાનો સમય આવી ગયો છે. ખાસ કરીને ભારતમાં, જ્યારે રેડિયો સ્ટેશન પર કોઈ ગીતની ચર્ચા થાય છે, ત્યારે સંગીત દિગ્દર્શકની ચર્ચા થાય છે, ગીતકારની ચર્ચા થાય છે, સિંગરની ચર્ચા થાય છે, પરંતુ કોઈ કોરિયોગ્રાફરનું નામ લેતું નથી. ઉદાહરણ તરીકે, જો આપણે ‘કાલા ચશ્મા…’ વિશે વાત કરીએ, તો કોઈ કહેશે નહીં કે આ ગીત બોસ્કો અને સીઝર દ્વારા કોરિયોગ્રાફ કરવામાં આવ્યું છે. આ નામ ક્યાંય આવતું નથી.’ બોસ્કોએ વિકી કૌશલની પ્રશંસા કરી
એક્ટર વિકી કૌશલની પ્રશંસા કરતા બોસ્કોએ કહ્યું, ‘મને લાગે છે કે હવે દરેક કોરિયોગ્રાફરે ઊભા થઈને આ વિશે વાત કરવી જોઈએ. હા, એ પણ સાચું છે કે જ્યારે તમે બોલો છો, તમારો અવાજ ઉઠાવો છો, ત્યારે લોકો તમને ચૂપ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે અથવા તમને ઘમંડી કહે છે અને તે જ એક પાતળી રેખા છે, તમે ઘમંડી દેખાવા માંગતા નથી, તમે ફક્ત સમાનતા વિશે વાત કરવા માંગો છો. મને લાગે છે કે તે આદરની વાત છે, ઘમંડની નહીં અને હું એમ નથી કહેતો કે કોરિયોગ્રાફરનો ફોટો દરેક જગ્યાએ લગાવો, હું ફક્ત એમ કહી રહ્યો છું કે કોરિયોગ્રાફરને શ્રેય આપો. જ્યારે વિકી કૌશલ જેવા એક્ટરે મારા વિશે ખૂબ જ સુંદરતાથી વાત કરી, મને અભિનંદિત કર્યો અને કદાચ તેથી જ દુનિયાને ખબર પડી કે આ ગીતનો કોરિયોગ્રાફર કોણ છે.’ બોસ્કોના લોકપ્રિય ગીતો
નોંધનીય છે કે, બોસ્કોએ ઘણાં સુપરહિટ ગીતોની કોરિયોગ્રાફી કરી છે. શાહરુખ ખાનની ફિલ્મ ‘પઠાણ’નું ગીત ‘ઝૂમે જો પઠાણ…’ તેણે કોરિયોગ્રાફ કર્યું છે. આ ઉપરાંત, તેમણે ફિલ્મ ‘દેવરા: ભાગ 1’ ના ‘ચુટ્ટામલે…’ અને વિકી કૌશલની ફિલ્મ ‘બેડ ન્યૂઝ’ના ગીત ‘તૌબા તૌબા…’ પણ કોરિયોગ્રાફી કરી છે. બોસ્કો એવા કોરિયોગ્રાફરોમાંના એક છે જે તેમની નૃત્ય શૈલી અને અનોખા દૃષ્ટિકોણ માટે જાણીતા છે.
