‘રાત્રે જ મેં આ સમાચાર જોયા હતા કે અમેરિકાએ ઈરાનના પરમાણુ ઠેકાણાઓ પર બોમ્બમારો કરીને તેને નષ્ટ કરી દીધું છે. આ જાણીને મને આનંદ થયો અને રાહત પણ અનુભવાઈ. જોકે, એ ડર પણ સતાવવા લાગ્યો કે હવે ઈરાન આના જવાબમાં વધુ ખતરનાક હુમલા કરી શકે છે. આખી રાત મને ઊંઘ ન આવી અને સવારે એવું જ થયું.’ ગિલાન ચપેઆ, ઇઝરાયેલના બંદર શહેર હાઈફાના મધ્યવર્તી વિસ્તારમાં રહે છે. 22 જૂનની સવારે ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ તેમના ઘરથી માત્ર 30 મીટર દૂર પડી. વિસ્ફોટનો અવાજ એટલો તીવ્ર હતો કે જેવો તેમણે અગાઉ ક્યારેય સાંભળ્યો ન હતો. ગિલાન માટે આ અત્યાર સુધીનું સૌથી ભયાનક દૃશ્ય હતું. આવું અનુભવનાર ગિલાન એકલા નથી. હાઈફામાં રહેતી હના કહે છે, ‘આ મિસાઈલ હુમલા પહેલાં ન તો કોઈ ચેતવણી મળી, ન સાયરન વાગ્યું. આ પહેલાં આવું ક્યારેય બન્યું નથી.’ હાઈફામાં મસ્જિદ નજીક પણ એક મિસાઈલ હુમલો થયો હતો. હાઈફામાં ભાસ્કરને મળેલા મોટાભાગના લોકો જણાવે છે કે હમાસના હુમલાઓ દરમિયાન આવા વિસ્ફોટો ક્યારેય થયા ન હતા. તેથી અગાઉ લોકો સાયરનને લઈને વધુ ગંભીર ન હતા. ઈરાનના હુમલા એટલા ખતરનાક છે કે હવે સાયરનનો અવાજ સાંભળતાં જ લોકો સેફ હાઉસ તરફ દોડે છે. સેફ હાઉસમાં જવાની ચેતવણી ન મળી, ન સાયરન વાગ્યું
ગિલાન જણાવે છે, ‘સવારે લગભગ સાડા સાતનો સમય હતો. પત્ની હના અને પુત્ર હાલોન સાથે હું ઘરે જ હતો. ફોન પર એક અપડેટ આવ્યું- આગામી થોડી મિનિટોમાં વિસ્તારમાં ચેતવણી આપવામાં આવી શકે છે. તમે એવી સુરક્ષિત જગ્યાએ જાઓ જ્યાં તમે સુરક્ષિત હો. જો તમને ચેતવણી મળે, તો સેફ હાઉસમાં પ્રવેશ કરો અને જ્યાં સુધી સૂચના ન મળે ત્યાં સુધી ત્યાં જ રહો.’ ઇઝરાયલ મિસાઈલ હુમલાથી બચવા માટે હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડ સંપૂર્ણ નિરીક્ષણ કરે છે. દરેક ઇઝરાયલ નાગરિકના ફોનમાં તેનું ઍપ હોય છે. જો કોઈ વિસ્તારમાં મિસાઈલ આવવાની શંકા હોય, તો સૌથી પહેલાં એક મેસેજ આવે છે, જેવો ગિલાનને આવ્યો. આ પછી આગળની ચેતવણી બોમ્બ શેલ્ટરમાં જવાની હોય છે અને સાયરન વાગે છે. જો મિસાઈલ તમારા વિસ્તાર તરફ આવી રહી હોય, તો હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડની બીજી ચેતવણી આવે છે. આમાં ફોન વાઇબ્રેટ થવા લાગે છે અને ફોનમાં સાયરન વાગવા લાગે છે. હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડના ઍપ પર મેસેજ ફ્લૅશ થાય છે- ‘તમારા વિસ્તારમાં રૉકેટ અને મિસાઈલ ફાયર. સેફ હાઉસમાં જાઓ, તમારી પાસે દોઢ મિનિટનો સમય છે.’ આ મેસેજ આવે તે પહેલાં જ ગિલાનના ઘરથી માત્ર 200 મીટર દૂર ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ આવીને પડી. તેઓ કહે છે, ‘આવો વિસ્ફોટ અગાઉ ન તો જોયો, ન અનુભવ્યો. વિસ્ફોટે થોડી સેકન્ડો માટે ધરતી હલાવી દીધી. જ્યારે ઇઝરાયેલે ઈરાન પર હુમલો કર્યો, ત્યારે અમને લાગી ગયું હતું કે હવે મારા ઘર નજીક પણ મિસાઈલ પડી શકે છે. મારું ઘર વેપારી ઠેકાણાઓ નજીક છે. હું માનસિક રીતે તેના માટે તૈયાર હતો, પરંતુ આ હુમલાથી મારી પત્ની અને બાળકો ખરાબ રીતે ડરી ગયા.’ ‘આ પહેલી વખત બન્યું કે મિસાઈલ પડે તે પહેલાં સાયરન સિસ્ટમે કામ ન કર્યું. સાયરનની ચેતવણી સમયસર ન આપવી અમારા માટે આશ્ચર્યજનક બાબત છે.’ ગિલાનનો પુત્ર હાલોન હજુ મિડલ સ્કૂલમાં છે. મિસાઈલ હુમલાના કલાકો પછી પણ તે સામાન્ય થઈ શક્યો નથી. તે જણાવે છે, ‘વિસ્ફોટ એટલો જોરદાર હતો કે હું ડરથી ધ્રૂજવા લાગ્યો હતો. મારો આખો રૂમ હલી રહ્યો હતો. મારા ઘરનું બધો સામાન વેરવિખેર થઈ ગયું. થોડી મિનિટો સુધી મને કંઈ સમજાયું નહીં કે શું કરવું. હું આશા રાખું છું કે આગળ ક્યારેય આવું દૃશ્ય ન જોવું પડે. આ ખરાબ સમય હું ઘણા વર્ષો સુધી નહીં ભૂલી શકું.’ ગિલાનની પત્ની હનાનો સ્ટડી રૂમ સેફ હાઉસમાં જ છે. જ્યારે મિસાઈલ હુમલો થયો ત્યારે હના નસીબે સ્ટડી રૂમમાં જ હતી. હના કહે છે, ‘હાઈફામાં જે બન્યું, તેનાથી હું આશ્ચર્યચકિત છું. અમારી પાસે મિસાઈલ શોધવા અને રોકવા માટે વિશ્વની સૌથી શ્રેષ્ઠ ટેકનોલોજી છે. છતાં અમને મિસાઈલ પડે તે પહેલાં ચેતવણી પણ ન મળી. ચેતવણી કેમ ન મળી? આ કોની ભૂલ હતી? આ હજુ ખબર નથી.’ ગિલાનને અમે પૂછ્યું કે આવા સમયે તમે વિશ્વ અને ખાસ કરીને ભારતના લોકોને શું સંદેશ આપવા માંગો છો? તે જવાબમાં કહે છે, ‘મને લાગે છે કે વિશ્વ મહાત્મા ગાંધી પાસેથી ઘણું શીખી શકે છે. તેઓ ખૂબ જ બુદ્ધિશાળી વ્યક્તિ હતા. સંઘર્ષોનો સામનો કરવા માટે તેમની વિચારધારા અદ્ભુત હતી. મને લાગે છે કે લોકોએ મહાત્મા ગાંધીના શાંતિના માર્ગને અપનાવવો જોઈએ. ગાંધીજીની જીત પણ તે જ માર્ગે થઈ હતી.’ હાઈફામાં ચોકમાં પડી ઈરાની મિસાઈલ
અમે હાઈફામાં ઈરાની મિસાઈલથી થયેલી તબાહીવાળી સાઈટ પર પહોંચ્યા. લોકોનું નસીબ સારું હતું કે મિસાઈલ કોઈ ઈમારત પર નહીં, પરંતુ ચોકમાં પડી. રસ્તા પર આસપાસની ઈમારતો અને દુકાનોને નુકસાન પહોંચ્યું છે. જ્યારે અમે ત્યાં પહોંચ્યા, ત્યાં સુધી સ્થાનિક વહીવટ, પોલીસ, સિવિલ ડિફેન્સ અને ઇઝરાયલી ડિફેન્સ ફોર્સની ટીમે આખા વિસ્તારને સીલ કરી દીધો હતો. હોસ્પિટલની ટીમો લોકોને તબીબી મદદ આપવામાં વ્યસ્ત હતી. ઈરાનના હુમલા ખતરનાક, સાયરન સાંભળતાં જ લોકો સેફ હાઉસમાં દોડે છે
હાઈફામાં જ્યાં મિસાઈલ પડી તે તબાહીવાળી સાઈટ પર અમને ધાર્મિક યહૂદી રબ્બી મળ્યા. તેઓ હાઈફાના જ રહેવાસી છે અને ત્યાં જ કામ કરે છે. તેઓ જણાવે છે, ‘જ્યારે વિસ્ફોટ થયો, ત્યારે હું મારા બાળકો સાથે સેફ હાઉસમાં હતો. આ અત્યાર સુધીનો સૌથી જોરદાર વિસ્ફોટ હતો. લગભગ અડધા કલાક પછી અમે સેફ હાઉસમાંથી બહાર નીકળ્યા. હવે હું જોવા આવ્યો છું કે મિસાઈલે વાસ્તવમાં કેટલી તબાહી મચાવી છે.’ તેઓ કહે છે, ‘સાયરનની ચેતવણી સાંભળવી, સેફ હાઉસ તરફ દોડવું, હવે આ બધું અમારા જીવનનો ભાગ બનતું જાય છે. હું આખી દુનિયાને વિનંતી કરું છું કે આને રોકવા માટે કામ કરો.’ હમાસ અને હિઝબુલ્લાહ તરફથી અગાઉ આવતી મિસાઈલોની સરખામણીમાં ઈરાનની બેલેસ્ટિક મિસાઈલોનો હુમલો કેટલો અલગ લાગે છે? આ અંગે રબ્બી કહે છે, ‘આની કોઈ તુલના જ નથી. અગાઉ લોકો સાયરનને એટલી ગંભીરતાથી લેતા ન હતા, પરંતુ હવે ઈરાનના હુમલાઓના સાયરન સાંભળતાં જ દરેક વ્યક્તિ સેફ હાઉસ તરફ દોડે છે.’ હુમલા વખતે સેફ હાઉસમાં હતો, છતાં ધ્રૂજી ગયો
ઉત્તર પ્રદેશના કુશીનગરના રહેવાસી અર્જુન પ્રજાપતિ ભારતીય નાગરિક છે અને વર્કિંગ વિઝા પર ઇઝરાયેલમાં રહે છે. અર્જુન હજારો ભારતીયોની જેમ ઇઝરાયલમાં બાંધકામ કામદાર છે. વિસ્ફોટના સ્થળથી તેમનો રૂમ માત્ર 200 મીટર દૂર છે. તેઓ જણાવે છે, ‘અમે 6 માળ ભૂગર્ભ બોમ્બ શેલ્ટરમાં ગયા હતા. છતાં વિસ્ફોટનો અવાજ એટલો તીવ્ર હતો કે બધું ધ્રૂજી ગયું. હાઈફામાં અગાઉ થયેલા વિસ્ફોટો અમારા ઘરથી ઘણા દૂર હતા. આ પ્રથમ હુમલો છે, જે બિલકુલ નજીકમાં થયો.’ મિસાઈલ હુમલા પછીથી તાયા પોતાના કૂતરા સાથે બહાર નીકળી છે. તેમને ઘરે પાછા જવાની હિંમત નથી થઈ રહી. તેઓ જણાવે છે કે જ્યારે મિસાઈલ હુમલો થયો ત્યારે લોકો ડરી ગયા, પરંતુ લોકોને અગાઉથી ખબર હતી કે આવું કંઈક થવાનું છે. પરંતુ નિર્દોષ પ્રાણીઓને વિસ્ફોટના અવાજથી વધુ આઘાત લાગે છે. મારો કૂતરો વિસ્ફોટ પછીથી ડરી ગયો છે અને કંઈ ખાતો નથી. હું કૂતરા અને મનુષ્યોની તુલના નથી કરી રહી, પરંતુ તેમનું પણ જીવન છે, તેમની પણ લાગણીઓ છે અને તેમને પણ આ હુમલાની સજા ભોગવવી પડી રહી છે. હાઈફાના ડાઉનટાઉનમાં મસ્જિદ નજીક પડી મિસાઈલ
હાઈફા શહેરનો ડાઉનટાઉન વિસ્તાર, જે હાઈફા શહેરનો જૂનો ભાગ છે. 20 જૂનની બપોરે આ વિસ્તારમાં ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ આવીને પડી. આ વેપારી વિસ્તાર છે અને ગગનચુંબી ઈમારતની નજીક મિસાઈલ પડી. રસ્તાઓ અને ઈમારતોને મોટા પાયે નુકસાન થયું છે. નજીકમાં આવેલી અલ જરીના મસ્જિદને પણ નુકસાન થયું છે, મસ્જિદની બારીઓના કાચ તૂટી ગયા છે. હવે આખા વિસ્તારને સીલ કરી દેવાયો છે અને સ્થાનિક વહીવટ મિસાઈલ હુમલાવાળી સાઈટ પર કામ કરી રહ્યું છે. તેલ અવીવમાં પણ બેલેસ્ટિક મિસાઈલનો હુમલો
હાઈફામાં થયેલા હુમલાના થોડી મિનિટો પહેલાં જ તેલ અવીવના ઉત્તરી વિસ્તાર રામત અવીવમાં પણ ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ હુમલો થયો. સ્થાનિક વહીવટ અને સિવિલ ડિફેન્સની ટીમે 2 કલાકમાં તબાહીવાળી સાઈટનો આખો મલબો હટાવી દીધો. રામત અવીવમાં જે ઈમારત પર હુમલો થયો, તેની નજીકની બિલ્ડિંગમાં આદમ રહે છે. તેઓ કહે છે, ‘સવારે ઉઠીને મેં સમાચાર વાંચ્યા કે અમેરિકાએ ઈરાનના પરમાણુ ઠેકાણાઓ પર બોમ્બમારો કર્યો છે. ત્યારે મને અંદાજ થઈ ગયો કે હવે યુદ્ધ વધુ તીવ્ર થશે. વિસ્ફોટનો અવાજ એટલો જોરદાર હતો કે લાગ્યું જાણે મારા પર જ બોમ્બ પડ્યો. અમારા કાન થોડી વાર માટે સુન્ન થઈ ગયા. બોલવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા, પરંતુ શબ્દો જ નીકળી રહ્યા ન હતા.’ આદમ દુનિયાને કહેવા માંગે છે, ‘બહાર આવો, સ્વતંત્રતા માટે લડો. અમે ફક્ત શાંતિ ઈચ્છીએ છીએ, બીજું કંઈ નહીં.’ ઈરાની હુમલાઓમાં ઇઝરાયલના તેલ અવીવ, હાઈફા, રિશોન લેઝિયોન અને બીરશેબા શહેરો સૌથી વધુ પ્રભાવિત થયા છે. અમેરિકાના ઈરાન પર હુમલા પછી રવિવારે હાઈફા અને તેલ અવીવમાં સૌથી વધુ તબાહી જોવા મળી. મિસાઈલ પડ્યા પછી શું થાય છે?
મિસાઈલ પડ્યા પછી લોકોએ મિસાઈલ ચેતવણી બંધ થાય ત્યાં સુધી થોડી વાર રાહ જોવી પડે છે. જ્યારે હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડ તરફથી સૂચના મળે કે હવે સેફ હાઉસમાંથી બહાર નીકળી શકો છો, ત્યારે લોકો બહાર આવવાનું શરૂ કરે છે. જોકે, મિસાઈલ હુમલાની પ્રતિસાદ ટીમ આ સમયની રાહ જોતી નથી. હુમલાની પુષ્ટિ થતાં સૌથી પહેલાં નગરપાલિકા અને પોલીસની ટીમો સ્થળ પર પહોંચે છે. પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કર્યા પછી હોસ્પિટલ તૈયાર કરવાના નિર્દેશ આપવામાં આવે છે. સૌથી પહેલાં ઘાયલોને હોસ્પિટલ પહોંચાડવામાં આવે. હોસ્પિટલો અગાઉથી ઈમરજન્સી એલર્ટે રાખવામાં આવે છે. ઇનપુટના આધારે જરૂરી બેડ દર્દીઓ માટે તૈયાર રાખવામાં આવે છે. મેડિકલ ટીમોના કામ પછી નગરપાલિકાની ટીમોનું કામ શરૂ થાય છે. માત્ર 3-4 કલાકમાં નગરપાલિકાની ટીમો મળીને તબાહીવાળી સાઈટનો મલબો હટાવીને સાફ કરી દે છે. આની પાછળનો સૌથી મોટો હેતુ એ હોય છે કે યુદ્ધના આ મુશ્કેલ સમયે બાકીના નાગરિકોનો હૌસલો ન તૂટે. આ સમાચાર પણ વાંચો…. જ્યાં ભારતીય વસતી, ત્યાં જ ખાબકી ઈરાની મિસાઈલો:લોકોએ કહ્યું- હજુ તો સુરક્ષિત છીએ, આવું જ ચાલશે તો ભારત પરત ફરીશું
‘રાત્રે જ મેં આ સમાચાર જોયા હતા કે અમેરિકાએ ઈરાનના પરમાણુ ઠેકાણાઓ પર બોમ્બમારો કરીને તેને નષ્ટ કરી દીધું છે. આ જાણીને મને આનંદ થયો અને રાહત પણ અનુભવાઈ. જોકે, એ ડર પણ સતાવવા લાગ્યો કે હવે ઈરાન આના જવાબમાં વધુ ખતરનાક હુમલા કરી શકે છે. આખી રાત મને ઊંઘ ન આવી અને સવારે એવું જ થયું.’ ગિલાન ચપેઆ, ઇઝરાયેલના બંદર શહેર હાઈફાના મધ્યવર્તી વિસ્તારમાં રહે છે. 22 જૂનની સવારે ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ તેમના ઘરથી માત્ર 30 મીટર દૂર પડી. વિસ્ફોટનો અવાજ એટલો તીવ્ર હતો કે જેવો તેમણે અગાઉ ક્યારેય સાંભળ્યો ન હતો. ગિલાન માટે આ અત્યાર સુધીનું સૌથી ભયાનક દૃશ્ય હતું. આવું અનુભવનાર ગિલાન એકલા નથી. હાઈફામાં રહેતી હના કહે છે, ‘આ મિસાઈલ હુમલા પહેલાં ન તો કોઈ ચેતવણી મળી, ન સાયરન વાગ્યું. આ પહેલાં આવું ક્યારેય બન્યું નથી.’ હાઈફામાં મસ્જિદ નજીક પણ એક મિસાઈલ હુમલો થયો હતો. હાઈફામાં ભાસ્કરને મળેલા મોટાભાગના લોકો જણાવે છે કે હમાસના હુમલાઓ દરમિયાન આવા વિસ્ફોટો ક્યારેય થયા ન હતા. તેથી અગાઉ લોકો સાયરનને લઈને વધુ ગંભીર ન હતા. ઈરાનના હુમલા એટલા ખતરનાક છે કે હવે સાયરનનો અવાજ સાંભળતાં જ લોકો સેફ હાઉસ તરફ દોડે છે. સેફ હાઉસમાં જવાની ચેતવણી ન મળી, ન સાયરન વાગ્યું
ગિલાન જણાવે છે, ‘સવારે લગભગ સાડા સાતનો સમય હતો. પત્ની હના અને પુત્ર હાલોન સાથે હું ઘરે જ હતો. ફોન પર એક અપડેટ આવ્યું- આગામી થોડી મિનિટોમાં વિસ્તારમાં ચેતવણી આપવામાં આવી શકે છે. તમે એવી સુરક્ષિત જગ્યાએ જાઓ જ્યાં તમે સુરક્ષિત હો. જો તમને ચેતવણી મળે, તો સેફ હાઉસમાં પ્રવેશ કરો અને જ્યાં સુધી સૂચના ન મળે ત્યાં સુધી ત્યાં જ રહો.’ ઇઝરાયલ મિસાઈલ હુમલાથી બચવા માટે હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડ સંપૂર્ણ નિરીક્ષણ કરે છે. દરેક ઇઝરાયલ નાગરિકના ફોનમાં તેનું ઍપ હોય છે. જો કોઈ વિસ્તારમાં મિસાઈલ આવવાની શંકા હોય, તો સૌથી પહેલાં એક મેસેજ આવે છે, જેવો ગિલાનને આવ્યો. આ પછી આગળની ચેતવણી બોમ્બ શેલ્ટરમાં જવાની હોય છે અને સાયરન વાગે છે. જો મિસાઈલ તમારા વિસ્તાર તરફ આવી રહી હોય, તો હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડની બીજી ચેતવણી આવે છે. આમાં ફોન વાઇબ્રેટ થવા લાગે છે અને ફોનમાં સાયરન વાગવા લાગે છે. હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડના ઍપ પર મેસેજ ફ્લૅશ થાય છે- ‘તમારા વિસ્તારમાં રૉકેટ અને મિસાઈલ ફાયર. સેફ હાઉસમાં જાઓ, તમારી પાસે દોઢ મિનિટનો સમય છે.’ આ મેસેજ આવે તે પહેલાં જ ગિલાનના ઘરથી માત્ર 200 મીટર દૂર ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ આવીને પડી. તેઓ કહે છે, ‘આવો વિસ્ફોટ અગાઉ ન તો જોયો, ન અનુભવ્યો. વિસ્ફોટે થોડી સેકન્ડો માટે ધરતી હલાવી દીધી. જ્યારે ઇઝરાયેલે ઈરાન પર હુમલો કર્યો, ત્યારે અમને લાગી ગયું હતું કે હવે મારા ઘર નજીક પણ મિસાઈલ પડી શકે છે. મારું ઘર વેપારી ઠેકાણાઓ નજીક છે. હું માનસિક રીતે તેના માટે તૈયાર હતો, પરંતુ આ હુમલાથી મારી પત્ની અને બાળકો ખરાબ રીતે ડરી ગયા.’ ‘આ પહેલી વખત બન્યું કે મિસાઈલ પડે તે પહેલાં સાયરન સિસ્ટમે કામ ન કર્યું. સાયરનની ચેતવણી સમયસર ન આપવી અમારા માટે આશ્ચર્યજનક બાબત છે.’ ગિલાનનો પુત્ર હાલોન હજુ મિડલ સ્કૂલમાં છે. મિસાઈલ હુમલાના કલાકો પછી પણ તે સામાન્ય થઈ શક્યો નથી. તે જણાવે છે, ‘વિસ્ફોટ એટલો જોરદાર હતો કે હું ડરથી ધ્રૂજવા લાગ્યો હતો. મારો આખો રૂમ હલી રહ્યો હતો. મારા ઘરનું બધો સામાન વેરવિખેર થઈ ગયું. થોડી મિનિટો સુધી મને કંઈ સમજાયું નહીં કે શું કરવું. હું આશા રાખું છું કે આગળ ક્યારેય આવું દૃશ્ય ન જોવું પડે. આ ખરાબ સમય હું ઘણા વર્ષો સુધી નહીં ભૂલી શકું.’ ગિલાનની પત્ની હનાનો સ્ટડી રૂમ સેફ હાઉસમાં જ છે. જ્યારે મિસાઈલ હુમલો થયો ત્યારે હના નસીબે સ્ટડી રૂમમાં જ હતી. હના કહે છે, ‘હાઈફામાં જે બન્યું, તેનાથી હું આશ્ચર્યચકિત છું. અમારી પાસે મિસાઈલ શોધવા અને રોકવા માટે વિશ્વની સૌથી શ્રેષ્ઠ ટેકનોલોજી છે. છતાં અમને મિસાઈલ પડે તે પહેલાં ચેતવણી પણ ન મળી. ચેતવણી કેમ ન મળી? આ કોની ભૂલ હતી? આ હજુ ખબર નથી.’ ગિલાનને અમે પૂછ્યું કે આવા સમયે તમે વિશ્વ અને ખાસ કરીને ભારતના લોકોને શું સંદેશ આપવા માંગો છો? તે જવાબમાં કહે છે, ‘મને લાગે છે કે વિશ્વ મહાત્મા ગાંધી પાસેથી ઘણું શીખી શકે છે. તેઓ ખૂબ જ બુદ્ધિશાળી વ્યક્તિ હતા. સંઘર્ષોનો સામનો કરવા માટે તેમની વિચારધારા અદ્ભુત હતી. મને લાગે છે કે લોકોએ મહાત્મા ગાંધીના શાંતિના માર્ગને અપનાવવો જોઈએ. ગાંધીજીની જીત પણ તે જ માર્ગે થઈ હતી.’ હાઈફામાં ચોકમાં પડી ઈરાની મિસાઈલ
અમે હાઈફામાં ઈરાની મિસાઈલથી થયેલી તબાહીવાળી સાઈટ પર પહોંચ્યા. લોકોનું નસીબ સારું હતું કે મિસાઈલ કોઈ ઈમારત પર નહીં, પરંતુ ચોકમાં પડી. રસ્તા પર આસપાસની ઈમારતો અને દુકાનોને નુકસાન પહોંચ્યું છે. જ્યારે અમે ત્યાં પહોંચ્યા, ત્યાં સુધી સ્થાનિક વહીવટ, પોલીસ, સિવિલ ડિફેન્સ અને ઇઝરાયલી ડિફેન્સ ફોર્સની ટીમે આખા વિસ્તારને સીલ કરી દીધો હતો. હોસ્પિટલની ટીમો લોકોને તબીબી મદદ આપવામાં વ્યસ્ત હતી. ઈરાનના હુમલા ખતરનાક, સાયરન સાંભળતાં જ લોકો સેફ હાઉસમાં દોડે છે
હાઈફામાં જ્યાં મિસાઈલ પડી તે તબાહીવાળી સાઈટ પર અમને ધાર્મિક યહૂદી રબ્બી મળ્યા. તેઓ હાઈફાના જ રહેવાસી છે અને ત્યાં જ કામ કરે છે. તેઓ જણાવે છે, ‘જ્યારે વિસ્ફોટ થયો, ત્યારે હું મારા બાળકો સાથે સેફ હાઉસમાં હતો. આ અત્યાર સુધીનો સૌથી જોરદાર વિસ્ફોટ હતો. લગભગ અડધા કલાક પછી અમે સેફ હાઉસમાંથી બહાર નીકળ્યા. હવે હું જોવા આવ્યો છું કે મિસાઈલે વાસ્તવમાં કેટલી તબાહી મચાવી છે.’ તેઓ કહે છે, ‘સાયરનની ચેતવણી સાંભળવી, સેફ હાઉસ તરફ દોડવું, હવે આ બધું અમારા જીવનનો ભાગ બનતું જાય છે. હું આખી દુનિયાને વિનંતી કરું છું કે આને રોકવા માટે કામ કરો.’ હમાસ અને હિઝબુલ્લાહ તરફથી અગાઉ આવતી મિસાઈલોની સરખામણીમાં ઈરાનની બેલેસ્ટિક મિસાઈલોનો હુમલો કેટલો અલગ લાગે છે? આ અંગે રબ્બી કહે છે, ‘આની કોઈ તુલના જ નથી. અગાઉ લોકો સાયરનને એટલી ગંભીરતાથી લેતા ન હતા, પરંતુ હવે ઈરાનના હુમલાઓના સાયરન સાંભળતાં જ દરેક વ્યક્તિ સેફ હાઉસ તરફ દોડે છે.’ હુમલા વખતે સેફ હાઉસમાં હતો, છતાં ધ્રૂજી ગયો
ઉત્તર પ્રદેશના કુશીનગરના રહેવાસી અર્જુન પ્રજાપતિ ભારતીય નાગરિક છે અને વર્કિંગ વિઝા પર ઇઝરાયેલમાં રહે છે. અર્જુન હજારો ભારતીયોની જેમ ઇઝરાયલમાં બાંધકામ કામદાર છે. વિસ્ફોટના સ્થળથી તેમનો રૂમ માત્ર 200 મીટર દૂર છે. તેઓ જણાવે છે, ‘અમે 6 માળ ભૂગર્ભ બોમ્બ શેલ્ટરમાં ગયા હતા. છતાં વિસ્ફોટનો અવાજ એટલો તીવ્ર હતો કે બધું ધ્રૂજી ગયું. હાઈફામાં અગાઉ થયેલા વિસ્ફોટો અમારા ઘરથી ઘણા દૂર હતા. આ પ્રથમ હુમલો છે, જે બિલકુલ નજીકમાં થયો.’ મિસાઈલ હુમલા પછીથી તાયા પોતાના કૂતરા સાથે બહાર નીકળી છે. તેમને ઘરે પાછા જવાની હિંમત નથી થઈ રહી. તેઓ જણાવે છે કે જ્યારે મિસાઈલ હુમલો થયો ત્યારે લોકો ડરી ગયા, પરંતુ લોકોને અગાઉથી ખબર હતી કે આવું કંઈક થવાનું છે. પરંતુ નિર્દોષ પ્રાણીઓને વિસ્ફોટના અવાજથી વધુ આઘાત લાગે છે. મારો કૂતરો વિસ્ફોટ પછીથી ડરી ગયો છે અને કંઈ ખાતો નથી. હું કૂતરા અને મનુષ્યોની તુલના નથી કરી રહી, પરંતુ તેમનું પણ જીવન છે, તેમની પણ લાગણીઓ છે અને તેમને પણ આ હુમલાની સજા ભોગવવી પડી રહી છે. હાઈફાના ડાઉનટાઉનમાં મસ્જિદ નજીક પડી મિસાઈલ
હાઈફા શહેરનો ડાઉનટાઉન વિસ્તાર, જે હાઈફા શહેરનો જૂનો ભાગ છે. 20 જૂનની બપોરે આ વિસ્તારમાં ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ આવીને પડી. આ વેપારી વિસ્તાર છે અને ગગનચુંબી ઈમારતની નજીક મિસાઈલ પડી. રસ્તાઓ અને ઈમારતોને મોટા પાયે નુકસાન થયું છે. નજીકમાં આવેલી અલ જરીના મસ્જિદને પણ નુકસાન થયું છે, મસ્જિદની બારીઓના કાચ તૂટી ગયા છે. હવે આખા વિસ્તારને સીલ કરી દેવાયો છે અને સ્થાનિક વહીવટ મિસાઈલ હુમલાવાળી સાઈટ પર કામ કરી રહ્યું છે. તેલ અવીવમાં પણ બેલેસ્ટિક મિસાઈલનો હુમલો
હાઈફામાં થયેલા હુમલાના થોડી મિનિટો પહેલાં જ તેલ અવીવના ઉત્તરી વિસ્તાર રામત અવીવમાં પણ ઈરાની બેલેસ્ટિક મિસાઈલ હુમલો થયો. સ્થાનિક વહીવટ અને સિવિલ ડિફેન્સની ટીમે 2 કલાકમાં તબાહીવાળી સાઈટનો આખો મલબો હટાવી દીધો. રામત અવીવમાં જે ઈમારત પર હુમલો થયો, તેની નજીકની બિલ્ડિંગમાં આદમ રહે છે. તેઓ કહે છે, ‘સવારે ઉઠીને મેં સમાચાર વાંચ્યા કે અમેરિકાએ ઈરાનના પરમાણુ ઠેકાણાઓ પર બોમ્બમારો કર્યો છે. ત્યારે મને અંદાજ થઈ ગયો કે હવે યુદ્ધ વધુ તીવ્ર થશે. વિસ્ફોટનો અવાજ એટલો જોરદાર હતો કે લાગ્યું જાણે મારા પર જ બોમ્બ પડ્યો. અમારા કાન થોડી વાર માટે સુન્ન થઈ ગયા. બોલવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા, પરંતુ શબ્દો જ નીકળી રહ્યા ન હતા.’ આદમ દુનિયાને કહેવા માંગે છે, ‘બહાર આવો, સ્વતંત્રતા માટે લડો. અમે ફક્ત શાંતિ ઈચ્છીએ છીએ, બીજું કંઈ નહીં.’ ઈરાની હુમલાઓમાં ઇઝરાયલના તેલ અવીવ, હાઈફા, રિશોન લેઝિયોન અને બીરશેબા શહેરો સૌથી વધુ પ્રભાવિત થયા છે. અમેરિકાના ઈરાન પર હુમલા પછી રવિવારે હાઈફા અને તેલ અવીવમાં સૌથી વધુ તબાહી જોવા મળી. મિસાઈલ પડ્યા પછી શું થાય છે?
મિસાઈલ પડ્યા પછી લોકોએ મિસાઈલ ચેતવણી બંધ થાય ત્યાં સુધી થોડી વાર રાહ જોવી પડે છે. જ્યારે હોમ ફ્રન્ટ કમાન્ડ તરફથી સૂચના મળે કે હવે સેફ હાઉસમાંથી બહાર નીકળી શકો છો, ત્યારે લોકો બહાર આવવાનું શરૂ કરે છે. જોકે, મિસાઈલ હુમલાની પ્રતિસાદ ટીમ આ સમયની રાહ જોતી નથી. હુમલાની પુષ્ટિ થતાં સૌથી પહેલાં નગરપાલિકા અને પોલીસની ટીમો સ્થળ પર પહોંચે છે. પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કર્યા પછી હોસ્પિટલ તૈયાર કરવાના નિર્દેશ આપવામાં આવે છે. સૌથી પહેલાં ઘાયલોને હોસ્પિટલ પહોંચાડવામાં આવે. હોસ્પિટલો અગાઉથી ઈમરજન્સી એલર્ટે રાખવામાં આવે છે. ઇનપુટના આધારે જરૂરી બેડ દર્દીઓ માટે તૈયાર રાખવામાં આવે છે. મેડિકલ ટીમોના કામ પછી નગરપાલિકાની ટીમોનું કામ શરૂ થાય છે. માત્ર 3-4 કલાકમાં નગરપાલિકાની ટીમો મળીને તબાહીવાળી સાઈટનો મલબો હટાવીને સાફ કરી દે છે. આની પાછળનો સૌથી મોટો હેતુ એ હોય છે કે યુદ્ધના આ મુશ્કેલ સમયે બાકીના નાગરિકોનો હૌસલો ન તૂટે. આ સમાચાર પણ વાંચો…. જ્યાં ભારતીય વસતી, ત્યાં જ ખાબકી ઈરાની મિસાઈલો:લોકોએ કહ્યું- હજુ તો સુરક્ષિત છીએ, આવું જ ચાલશે તો ભારત પરત ફરીશું
